وبلاگ
تعریف آسم
یک اختلال مزمن تنفسی که از طریق حمله های ناگهانی و شدید تنفسی و خس خس سینه مشخص میشود که ناشی از التهاب و باریک شدن مجاری هوایی( برونکواسپاسم) و تورم لایه مخاطی بوده و منجر به تولید موکوس میشود. یک حمله ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد که یا بصورت خودبخودی یا در پاسخ به درمان و داروها برطرف میشود و از بین میرود. اگر چه علت اصلی آن ناشناخته است ولی وجود یک محرک یا التهاب راه های هوایی باعث اسپاسم عضلات برونشیال و در نتیجه انسداد راه های هوایی میشود که خود باعث تورم غشاهای مخاطی و تولید بیش از حد موکوس میشود.
علل و عوامل خطرزا
محرک های ریه که میتواند آغازکننده حمله های آسم باشد شامل:
♦ آلرژن های محیطی:
- غذاها: شکلات ، تخم مرغ ، آجیل ، صدف
- گرده های گیاهان: درختان ، گل ها و هاگ ها
- پرها: بالش ها ، پشم ، روکش های تخت از جنس کرک
- حیوانات
- گرد و غبار
- عوامل خانگی: واکس ، لولزم آرایشی، حلال های پاک کننده، تینر نقاشی، رنگ، خوشبوکننده های منزل
- آب و هوا ودرجه حرارت: آلودگی هوا، هوای خیلی گرم یا سرد، تغییرات فصلی، رطوبت یا خشکی بیش از حد هوا
- آلاینده های صنعتی: دود ناشی از چوب، گرد و غبار، فلزات و پنبه
- سایرین: پودر ها ، عطرها، مصرف سیگار و پیپ، اسپری های مو، خاک
♦ فاکتور های ذاتی:
- عفونت های تنفسی: سرماخوردگی، آنفلوآنزا، ویروس ها
- خستگی و فعالیت بیش از حد
- استرس و اضطراب
- مصرف داروهای بتابلوکر مانند متوپرولول، پروپرانولول در افراد مسن حملات آسم را تشدید میکند.
علائم و نشانه ها
- خس خس قفسه سینه
- بازدم طولانی
- تنگی نفس
- خستگی جسمی زیاد
- خلط فراوان و چسبنده
- سرفه
- تنفس های کوتاه همراه با تلاش زیاد
- احساس تنگی در قفسه سینه
- اضطراب، تحریک پذیری و بی قراری
درمان
- کورتیکواستروئیدها: که التهاب در مجاری هوایی را کاهش میدهند. بصورت خوراکی یا استنشاقی یا تزریقی استفاده میشوند. مانند: بتامتازون، آمپول دگزامتازون، آمپول هیدروکورتیزون، تریامسینولون،قرص پردنیزولون، بکلومتازون، فلوتیکازون، اسپری بودزوناید، اسپری مومتازون، آمپول متیل پردنیزولون.
- برونکودیلاتورها: که باعث گشاد شدن برونشها میشود. مانند: اسپری سالبوتامول، اسپری آتروونت، قرص مونته لوکاست، شربت تئوفیلین، شربت آمینوفیلین، تربوتالین.
- آنتی بیوتیک ها برای عفونت
- اکسیژن تراپی
- نبولایزر
- تغذیه مناسب ورژیم متعادل
- مایعات خوراکی
مراقبت در منزل
- شناسایی محرک هایی که شروع کننده ی حملات آسمی هستند و حذف آنها از محیط زندگی فرد.
- استفاده از ماسک های فیلتردار در کاهش حملات آسم مفید هستند.
- استفاده از دستگاه های ایجاد کننده رطوبت و اکسیژن ساز در منزل.
- کنترل هیجانات و استرس
- در افراد دیابتی به علت مصرف کورتیکواستروئیدها میزان قند خون افزایش میابد؛ لذا تنظیم موقتی داروهای ضد دیابت ضرورت دارد.
- تکنیک های تنفسی مانند غنچه کردن لب ها هنگام تنفس میتواند در حملات آسمی موثر باشد.
- متعادل نگه داشتن وزن؛ چراکه چاقی علائم آسم را بدتر میکند.
- پرهیز از سیگار کشیدن یا ماندن در اتاق پر از دود سیگار
- مصرف مایعات کافی ( 2 تا 3 لیتر روزانه)
- در اطفال مبتلا به آسم هنگام استفاده از اسپری ها بهتر است از دمیار استفاده شود.
- هنگام استفاده از اسپری ابتدا آن را کمی تکان دهید سپس درب اسپری را براشته در دهان قرار دهید و همراه یک دم عمیق یک پاف اسپری کنید و نفس خود را برای 2 تا 3 ثانیه حبس کنید تا تاثیر کافی داشته باشد. این کار را بسته به دستور پزشک یک تا چهار بار میتوان تکرار کرد.
حسین قالوندی
ادمین مگا ای سی یو، کوردیناتور پیوند اعضا، پرستار پلاسمافرز
